The dissertation focuses on disclosing the link between objective bargaining criteria(i.e the inflation rate,labour productivity,comparative wages and ability to pay)and the realized wage outcomes in Turkey. The extent to which each of the driteria is effective in the determination of the wage outcome in Turkey,this focus constitutes the main significance of the proposed study. The set of changes brought about by collective bargaining in Turkey has implications for the standard of living of wage earners, the welfare of the firms and the economy in general.The broad problem are is the role of criteria used in wage determination under collective bargaining in major firms of the Turkish economy. The problem definition is defining the effect of bargaining criteria discussed in indurtrial relations literature on the determination of wages in selected unionized ISE-100 Companies from 1998 until 2005.A survey of Turkey's related labour unions and employers' associations was conducted,using the face-to-face interview method. Kruskal Wallis analysis, Cross Tabulation analysis and Spearman Correlation analysis were then used to test the proposed framework.The study attempts to shed light on the determinants of the ISE-100 companies' wages by using panel data on the firms from 1998-2005.In particular it tries to extend the results by focusing on the roles of certain factors in wage determination by also constructing an Econometric Model,using the Panel Least Square analysis in order to test the proposed framework. Overall all the dimensions of the model were found to be effective in wage determination.however,the effects of each criterion seem to vary.Thus,it was possible under some circumtances for example to determine exactly what increas in wages was required to compenste for changes in comparative wages. However,the results suggest that inflation emerges as the most important criterion,followed by wage comparisons used most widely in collective bargaining. The link between wage bargaining criteria and the economic environment of the country in relation to wage levels.The findings are expected to contribute to research concerning the industrial relation system of Turkey.

Bu tez çalışması, toplu pazarlık sürecinde kullanılan pazarlık kriterleriyle (enflasyon oranı, işgücü verimliliği, sektördeki emsal ücretler ve şirketin karlılığı) Türkiye'de gerçekleşmiş nihai ücretler arasındaki bağlantıyı göstermesi açısından önem taşımaktadır. Toplu pazarlığın sonuçlanmasıyla oluşan oluşum ücretlerinin yaşam standardı, firmaların pazar durumları ve ekonominin gidişatı açısından önemlidir. Çalışmada araştıralacak konu ücret belirleme sırasında önde gelen Türk firmalarında toplu pazarlık sırasında ele alınan kriterlerin neler olduğunu saptamaktadır. Bu amaçla İstanbul Menkul Kıymetler Borsa'sında 1998-2005 yılları arasında en fazla ilk 100 firma arasında yer alan firmalardan işveren sendikasına üye ve toplu iş sözleşmesi bağıtlayan 50 tanesinin toplu pazarlık sırasında kullandıkları pazarlık kriterlerini incelemeye çalıştım. Veriler, seçilen firmaların bağlı bulunduğu işçi ve işveren sendikalarındaki toplu sözleşme uzmanlarına ya da yönetim kurulu üyelerine yüz yüze anket yönetimi uygulaması yoluyla toplanmıştır. Önerilen model, Kruskal Wallis testi, Çapraz Tablo analizi ve Spearman Korelasyon analizi yollarıyla sınanmıştır. Bu amaçla 1998-2005 yılları arasında seçilen IMKB'ye bağlı seçilmiş firmaların panel verileri kullanılarak çalışmayı bir de ekonometrik açıdan regresyon analizi uygularak genişlettim. Bu çalışmada seçilen firmaların ücret oluşumundaki 1998-2005 dönemlerinde gerçekleşen toplu pazarlık kriterlerinin etkisini araştırmaya çalıştım. Modelin bütün boyutlarının, ücret oluşundaki etkisi olduğu görülmüştür. Ancak toplu pazarlık kriterlerinin gösterdikleri etkiler, içinde bulunan şartlara göre farklılık göstermektedir. Uygulanacak ücret artışı çalışanların hayat pahalılığıyla olan mücadelesinde farklı, verimlilik göstergelerindeki değişikliklerde farklılık ve sektördeki emsal ücretlerin gösterdiği trend göz önüne alındığında farklı olacaktır. Ancak araştırma sonuçları, tarafların en önem verdiği faktörün, enflasyon kriteri olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca araştırma ücret oluşumunu belirleyen faktörler arasında sektördeki benzer ücretlerin önemli derecede etkili bir kriter olduğunu ortaya koymaktadır. Görgül bulgular kurama uygundur ve ücret oluşumunda ücret pazarlık kriterleri kadar ekonomik koşulların da rol oynadığını kanıtlamaktadır. Sonuçların, endüstri ilişkileri sistemi araştrımalarına bir katkı yapacağı düşünülmektedir.