Özet : Amaç: Bu araştırmada, DEHB (Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu) olan çocuk ve ergenlerin aleksitimi ve sosyal anksiyete düzeyleri bakımından sağlıklı kontrollerle karşılaştırılması ve aleksitimi ile sosyal anksiyete arasında olası birilişkinin araştırılması planlanmıştır. Yöntem: Katılımcılar, İstanbul ili Acıbadem Hastanesi Altunizade Şubesi’ne başvuran 9-16 yaş arası çocuk ve ergenler ile ebeveynlerinden oluşmaktadır. Araştırmaya toplam 77 çocuk/ergen ve 77 ebeveyn katılmıştır. Araştırılması amaçlanan bilgiler Sosyodemografik Bilgi ve Veri Formu, Çocuklar için Aleksitimi Ölçeği, Çocuk ve Ergenlerde Davranım Bozuklukları için DSM- IV’e Dayalı Tarama ve Değerlendirme Ölçeği, Çocuklar için Sosyal Anksiyete Ölçeği –Yenilenmiş Biçim, Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları, Şizofreni Görüşme Çizelgesi-Şimdi ve Yaşam Boyu Şekli-Türkçe Uyarlaması, Yenilenmiş Conners Ebeveyn Derecelendirme Ölçeği ve Yenilenmiş Conners Öğretmen Derecelendirme Ölçeği ile elde edilmiştir. Bulgular: Araştırma sonucuna göre DEHB tanısı olan çocuk ve ergenlerin aleksitimi ve sosyal anksiyete puanları kontrollerden anlamlı düzeyde daha yüksek çıkmıştır. Ek olarak, KOKGB (Karşıt Olma Karşı Gelme Bozukluğu) eş tanısına sahip olan DEHB tanılı hastalar, KOKGB eş tanısına sahip olmayan DEHB hastalarından anlamlı düzeyde daha yüksek aleksitimi puanları almıştır. Çocuklar için Aleksitimi Ölçeği alt boyutları olan ‘Duyguları Tanıma’, ‘Duyguları İfade Etme’ ve ‘Dışsal Yönelimli Düşünme’ puanları DEHB grubunda kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde yüksek çıkmıştır. Ayrıca DEHB grubu ve kontrol grubunun her ikisi kendi içinde analiz edildiğinde sosyal anksiyete ile aleksitimi arasında pozitif yönde korelasyon bulunmuştur. Sonuç: Sonuçlar DEHB olan çocuk ve ergenlerin duyguları tanımada ve ifade etmede zorlukları olduğunu ve sosyal anksiyete için yüksek risk altında olduğunu desteklemektedir. Ek olarak sosyal anksiyete ve aleksitimi arasında sadece DEHB’na spesifik olmayan bir ilişki bulunmuştur. Son olarak aleksitiminin, karşıt olma karşı gelme davranışı için bir risk faktörü olduğu öngörülebilir.

Abstract: Objective: The aim of this study is to compare the social anxiety and alexthymia levels of ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) children and adolescents and healthy controls and to analyze possible relationship between alexithymia and social anxiety. Method: Twenty-seven children and adolescents (aged between 9-16 years) diagnosed with ADHD and their parents are recruited to research group while fifty children and adolescents who do not have a psychiatric diagnosis and their parents are included in control group. Sociodemographic Form, Alexithymia Questionnaire for Children (AQC), Turgay DSM-IV-based Child and Adolescent Behavior Disorders Screening and Rating Scale (T-DSM-IV), Social Anxiety Questionnaire for Children- 4th version (SAQ-CIV), K-SADS-PL (Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School-Age Children-Present and Lifetime Version), Conners Parent Rating Scale (CPRS) and Family Assessment Device and Parenting Scale were used to obtain data in this study. Result: The children and adolescents diagnosed with ADHD had significantly higher scores of alexithymia and social anxiety compared to healthy controls. In addition, children with ADHD co-diagnosed with ODD (oppositional defiant disorder) got higher levels of alexithymia than children with ADHD without ODD. ‘Recognizing Emotions’, ‘Explanations of Emotions’ and ‘Outward Oriented Thinking’ subdimensions of Alexithymia Questionnaire for Children were significantly higher in ADHD group. There was also a positive relationship between alexithymia and social anxiety levels in both ADHD and control groups. Conclusion: The results supports that ADHD children have difficulty in recognizing and explaining emotions and have high risk for social anxiety. Also there is a relationship between alexithymia and social anxiety which is not specific for ADHD. Lastly, we suggest alexithymia as a risk factor of oppositional behavior in ADHD